صنایع دستی تقلبی نخریم (روایتی بر چگونگی انتخاب صنایع دستی اصل )
روایتی بر چگونگی انتخاب صنایع دستی مرغوب
داستان صنایع دستی یک روایت ساده و دلنشین است
کسی با روح احساس و ظرافت دستش چیزی ساخته که به دل شما بنشیند
صنایع دستی چون پایه و اساسش بر هنر است و این هنر به شفافیت و صداقت نیاز دارد تا مخاطب در ازای ذوقی که برای خرید آن دارد کالای اصیلی را دریافت کند
چه فریب هایی ممکن است در بازار صنایع دستی وجود داشته باشد؟
- جنس قاچاق باشد
- جنس ایرانی باشد اما از مصالح ادعا شده و متعارف ساخته نشده باشد
- کار کپی باشد و به عنوان اصلی فروخته شود
1.1 قاچاق نخریم
کالای قاچاق شبه دستی در بازار وجود دارد. دلیل آن هم سود بخشی از جامعه است که از این راه زندگی می کنند. تبعات وجود این صنایع و ناآگاهی مردم در تشخیص اصل از فرع باعث می شود تولید کنندگان واقعی صنایع در ایران ضربه بخورند. برخی افراد سودجو در نمایشگاه‌های بـیـن‌الـمللی بـرای واردات صنایع‌دستی خارجی به ایران دائم در حال بازاربابی هستند و با پیشنهاد پول و تحویل کالا در تهران، مشهد و… به دنبال افرادی هستند تا کالاهایشان را از هر طریقی به بازار ایران برسانند. قشر فعال در صنایع‌دستی قشر متوسط جامعه هستند، درحالی‌که صادرات و بازار آن به دست افراد به خصوصی است که از رانت های ویژه استفاده می کنند.
1.1.1 چرا تمایل به خرید این صنایع وجود دارد؟
چون گفتمان و فرهنگ‌سازی درستی انجام نشده است بازار داخلی از کالاهای نامرغوب قاچاق پر شده است و کمتر کسی به تفاوت و ارزش کار دستی داخلی در مقایسه با کالای شبه‌دستی خارجی اهمیت می‌دهد. کالاهای قاچاق صنایع دستی به شکل معمول با قیمت پایین عرضه می‌شود، او خود این می تواند از علل خریداری شدن توسط مردم باشد.
ناآگاهی مردم از کیفیت صنایع دستی و عدم اطلاع رسانی توسط رسانه ها به این امر دامن می زند.
1.1.2 با این حال نگران نباشید
هنر صنایع دستی نیازمند آموزش، ممارست و تجربه قوی و غنی است و به لحاظ همین ویژگی ها است که صنایع دستی ایرانی در طول حفظ شده است. صنایع دستی قاچاق به شکل تقلبی، الگوبرداری ماشین و غیره عرضه می‌شود، ابراز داشت: ارزش و اصالت صنایع دستی ایرانی ناشی از تاریخ غنی، تجربه و مهارت‌ها و آموزش‌های خاصی است که حتی با حضور در کارگاه‌های کوتاه مدت ساعتی قابل دسترسی نیست.
اگر صنایع‌دستی کپی شوند به راحتی توسط هنرشناسان تشخیص داده می شوند اما تهدیدی برای صنایع دستی ما محسوب می‌شود همانگونه که گاه اجناس بدلی و غیراصلی نیز خطری مهم برای این هنر دست اصفهان است.
کالاهای خارجی در حوزه صنایع دستی عمدتا قاچاق هستند و از مبادی غیررسمی وارد کشور ما می‌شود اما به یقین نمی‌تواند رقیب هنرمندان ما قرار گیرد.
مدیر کل میراث‌فرهنگی استان اصفهان با تاکید بر این نکته که برخورد با کالای قاچاق و تقلبی به شکل فراگیر در سرتاسر شهر انجام می‌شود، گفت: میدان نقش جهان در این ارتباط به شکل نمادین و سمبلیمک باید جایگاه و شان ویژه‌ای داشته باشد و برند بازار صنایع دستی شود
1.2 خیالمان از بابت مواد به کار رفته جمع باشد
صنایع دستی انواع و اقسام متفاوتی دارد. در هر کدام از این محصولات باید شناخت درستی وجود داشته باشد که خرید آنان با گمراهی صورت نگیرد
1.2.1 این میناهای زیبا:
ظروف مینا کاری بر پایه مس است. ظرف مینا باید وقتی که در دست گرفته می شود سنگینی متناسب با اندازه خود را داشته باشد.اگر کالایی که در دست می گیرید به اندازه کافی سنگین نیست باید هم قیمت کمتری داشته باشد هم عواقب احتمالی آن را بدانیم. این ظروف ممکن است زودتر فرم و شکل خود را از دست بدهند.
عامل دوم مهم در میناکاری لعاب آن است. لعاب باید براق صیقلی و شیشه ای باش. لعاب زبر به معنبی این است که ظرف بیش از حد در کوره مانده یا رنگ خوبی در لعاب آن به کار نرفته است.
قیمت ظروف مینا بر اساس رنگ به کار فته در آن ها نیز متفاوت است
همانگونه که گفته شد در میناکاری از نقوش سنتی مانند اسلیمی، ختایی، گل و مرغ و ترکیب این ها استفاده می شود. هر کار هر چقدر ظرافت طراحی و تنوع رنگی ان بیشتر باشد از ارزش مادی برخوردار خواهد بود. حتی گاهی برخی از کار ها به خاطر استفاده از رنگی خاص مانند برخی زیرمجموعه های رنگ قرمز یا ارغوانی قیمت بیشتری خواهد داشت؛ زیرا در تولید این رنگ ها از پودر طلا استفاده می شود.
1.2.2 فیروزه تقلبی ( این آبی های ریز ریز)
ظروف فیروزه کوب یکی از گرانترین و ارزشمندترین نمونه های صنایع دستی است با خرید این آثار از مکان های معتبر و مطمئن می توانید اطمینان داشته باشید که این محصول نه تنها با مرور زمان کم ارزش نمی شود، بلکه نوعی زیبایی و سرمایه گذاری توامان است و در صورت نیاز آنها را با ارائه فاکتور خرید و شناسنامه فیروزه ها، بفروشید.
یک فرآورده فیروزه کوب یک شی ای است مسی برنجی، نقرهای، ورشویی و یا برنزی که ذرات و قطعات ریز سنگ فیروزه بر قسمت هایی از سطوح آن به فرم موزائیک در کنار هم نشانده شده ظروف فیروزه کوب اغلب از ترکیب مس و سنگ های ریز ریز فیروزه ساخته می شوند به دلیل قیمت بالای سنگ های فیروزه ارزش زیادی دارند
در این هنر از سوی برخی کارگاه‌ها تقلب می‌شود و افراد به جای فیروزه نیشابور که مرغوبیت خاص خود را دارد، از فیروزه دامغان و یا کرمان استفاده می‌کنند که این سبب کاهش کیفیت و افت قیمت نیز می‌شود.
برخی از کارگاه‌هایی که در منزل کار می‌کنند از سنگ‌های تقلبی استفاده کرده و سپس با رنگ کردن، آن را شبیه‌سازی به فیروزه کوبی می‌کنند. متأسفانه این مسئله سبب می‌شود تا هم به صنایع دستی ایران و حتی آسیب صدمه برسد.
حال چه می شود اگر این سنگ ها فیروزه نباشند؟
در عمل تشخیص اینکه این ریز ریز های آبی فیروزه هستند یا نه کار آسانی نیست باید برای این کار تعلیم دیده باشیم
ظرف فیروزه کوب خوب چه خصوصیاتی دارد؟
1.فیروزه واقعی در تولید آن به کار رفته باشد
- نصب صحیح فیروزه بر روی فلز است، به گونه ای که دارای قدرت کافی بوده و هنگام پرداخت قطعات فیروزه از آن جدا نشود
- هر چه ظرف فیروزه کوبی شده پرکارتر باشد و قطعات سنگ منظم تر در کنار یکدیگر نصب شده باشد و فاصله زیادی در بین قطعات فیروزه دیده نشود کار دارای ارزش هنری بیشتری است.قیمت محصولات فیروزه کوب به اندازه، فلز و میزان سنگ به کار رفته در آن بستگی دارد،
سنگ فیروزه از لحاظ رنگی متنوع و دارای طیف رنگی از سبز تا آبی است و تمامی این محصولات از لحاظ رنگی با یکدیگر متفاوت هستند، در صورتی که در مشابه تقلبی آن تمامی محصولات دارای رنگی یکنواخت هستند؛ بنابراین هر چه تنوع رنگی فیروزه‌کوب‌ها بیشتر باشد، مرغوب‌تر است.
1.3 کار کپی و اصلی
برخی اجناسی که در بازار هستند کپی هستند که با اجناس تقلبی متفاوتند. به اجناس کپی اصطلاحا “مولاژ” گفته می‌شود که تعرفه‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد اما به غیر از جنس‌های کپی با عرضه محصولات تقلبی برای حمایت از حقوق مصرف کننده و هم برای حیثیت فرهنگی و ملی به شدت برخورد می‌شود و طی یک‌سال گذشته اجناس تقلبی در بازار منوچهری را ضبط و جمع آوری کردیم و در برخی موارد نیز حکم پلمب داده شده است.
اما اجناس اصل معمولا قیمت بیشتری به دلیل برند و کیفیت اثر دارند. یکی از راه های خوب تشخیص کار اصلی این است که مهر اصالت یونسکو داشته باشند این مهر، گواهینامه‌ای است که از طرف دفاتر منطقه‌یی یونسکو به موضوعات صنایع دستی اصیل و با کیفیت هنرمندان و صنعتگران اعطا می‌شود. هدف از ارائه‌ی این مهر، حفظ، احیا و تداوم فعالیت حرفه‌ها و ارزش‌های بومی و سنتی تعریف‌شده است.
عالی بود. لطفا از ظروف خاتم کاری نیز صحبت کنید ممنون.